یکی از شیوه ها و راههای انس با قرآن حفظ کردن آیات است که مرحله ای بالاتر از قرائت است.
از عصر نزول قرآن تاکنون، بسیاری از انسانهای پاک و برجسته، ظرف کلام وحی قرار گرفته اند و خداوند به وسیله آنان، کتاب خویش را از تحریف و دسیسه های شیطانی حفظ کرده است:
«وَ اذْکُرْنَ ما یُتْلی فی بُیُوتِکُنَّ مِنْ آیاتِ اللّهِ وَ الْحِکْمَهِ إِنَّ اللّهَ کانَ لَطیفًا خَبیرًا؛ آیات الهی را که در خانه های شما تلاوت میشود به یاد آورید، همانا خداوند صاحب لطف بسیار و آگاه از همه چیز است.» (احزاب۳۴ )
حفظ آیات قرآن کریم از نخستین روزهای نزول وحی آغاز شد.
پیامبر اسلام صلی الله علیه وآله نخستین حافظ قرآن به شمار میرود.
آن حضرت در حین نماز، آیات نازل شده قرآن را با صدای بلند میخواند و صحابه نیز همراه وی به فراگیری و حفظ آن میپرداختند.۱
بنابراین، از همان ابتدا، حافظان زیادی تربیت شدند که تاکنون به عنوان یک سنّت و عبادت در میان مسلمانان تداوم یافته است.
احادیث و روایات نشان میدهند که حفظ قرآن چنان اهمیّت دارد که رسیدن به بسیاری از مقامهای معنوی در گرو آن تلّقی شده است.
امام صادق، میفرماید: «الحافظُ لِلقُرانِ العاملُ به مَعَ السَّفَرَهِ الْکِرامِ الْبَرَرَه؛۲ حافظ قرآنی که به آن عمل کند، با فرشتگان پیغامبر و نیک رفتار همنشین خواهد شد.«
ایمنی از عذاب الهی از دیگر برکتهای حفظ قرآن است که درباره آن امیر مؤمنان علیهالسلام میفرماید: «اقرؤوا الْقُرآنَ وَ اسْتَظْهِرُوه فانَّ اللّهَ تعالی لا یُعذِّبُ قلبا وعیَ الْقُرآنِ؛۳ قرآن را تلاوت کنید و آن را به خاطر بسپارید؛ زیرا خداوند متعال قلبی که قرآن در آن باشد، عذاب نمیکند.«
دلی که از کلام وحی بیبهره باشد، مرده و چون خانه ویران است.
شفاعت قرآن در حق مؤمنان حافظ و پاداش مضاعف به جهت سختی حفظ کردن و بالاترین درجات بهشت از مقامهای معنوی حافظان قرآن کریم است که در روایات مختلفی به آنها اشاره شده است.۴
___________________________________________________
پی نوشت :
۱٫ مجمع البیان، ناشر، تدوین کننده، نوبت چاپ، ج ۱، ص ۴۳، ناشر، تدوین کننده.
۲٫ اصول کافى، ج ۲، ص ۴۴۱٫
۳٫ بحار الانوار، ج ۹۲، ص ۱۹٫
۴٫ اصول کافى، ج ۲، ص ۴۴۳٫
