حفظ قرآن به مقّدماتی نیاز دارد که به اجمال می توان آنها را چنین برشمرد:
.۱ اشتیاق قلبی: شوق و علاقه، بسیاری از دشواری های هر کار سخت را آسان می سازد و به فرد نیرو و امید میدهد.
۲ . عزم و پشتکار: علاقه باید با عزم، پشتکار و جدیت همراه شود تا بتوان به نتیجه مطلوب رسید.
عزم غیر از نیّت و تمایل است و به طور معمول توان انجام کار را به ارمغان می آورد.
اراده برای قرائت قرآن نیز چنین است و در این راه میباید پشتکار داشت و سختی های آن را به جان خرید.
»إِنَّ مَعَ الْعُسْرِ یُسْرًا؛ بی تردید با دشواری آسانی است.» (انشراح ۶)
. ۳نظم و برنامه ریزی: افراد موقعیت های مختلف دارند و نمی توان در این باره ، زمان مشخصی را برای قرائت به همه توصیه کرد؛ ولی صاحب نظران سفارش کرده اند تا آنجا که مقدور است وقت مناسبی به حفظ قرآن اختصاص یابد.
به ویژه زمانی که از گرسنگی و تشنگی و خستگی آثاری در میان نباشد.
بدین جهت، سحر و پس از طلوع فجر را بهترین وقت دانسته اند
.
۴ . تکرار همیشگی: تکرار آیات، رمز موفقیّت و اساس حفظ قرآن به شمار می آید.
حافظ قرآن باید به این نکته توجه داشته باشد که به خاطر سپردن محفوظات در بلند مدّت، دشوار است.
لذا باید زمانی را برای تکرار آیات قبلی بکار گیرد تا آیات ملکه ذهن شوند.
نکته :
نکته آخر در حفظ آیات، توجه به دورانی است که برای این کار انتخاب میکنیم.
البته هیچ زمانی برای حفظ قرآن دیر نیست، ولی تجربه نشان داده است که بهترین زمان فراگیری و حفظ آیات، دوران کودکی است، زیرا در این دوران، ذهن آدمی آمادگی بسیاری برای آموزش و فراگیری دارد.
به واقع، آموختن در کودکی چون نقشی است که بر سنگ حک شود.
بسیاری از اندیشمندان نیز در کودکی بدین توفیق دست یافته اند، همانند ابن سینا که در خردسالی حافظ قرآن شد و یا سید بن طاووس که در یازده سالگی تمامی قرآن را به خاطر سپرد.
در این دوره نیز می توان با به کارگیری شیوه های صحیح، شوق به یادگیری قرآن را در کودکان پدید آورد و آنها را در مسیر انس با کلام الهی قرار داد.